ระบบระบายอากาศ Ventilation system
การระบายอากาศ คือ การทำให้อากาศเกิดการไหลเวียนและถ่ายเทภายในอาคาร โดยการการออกแบบตัวอาคารให้มีช่องระบายอากาศเข้า-ออก หรือการเติมอากาศบริสุทธิ์เข้าภายในอาคารโดยตรง โดยผ่านระบบท่อลม หรือการเติมโดยพัดลมติดผนัง และขณะเดียวกันจะต้องระบายอากาศออกยังภายนอกจากวิธีธรรมชาติหรือวิธีทางกลการเติม และการระบายอากาศจะต้องมีปริมาณที่เหมาะสม สามารถระบายและถ่ายเทอากาศได้อย่างเพียงพอ การระบายอากาศในบางครั้ง อาจจำเป็นต้องมีการกำจัดฝุ่นหรือมลพิษก่อนปล่อยออกสู่บรรยากาศ เพราะในปัจจุบันมีกฎหมายความคุมด้านสิ่งแวดล้อม ดังนั้นการออกแบบและติดตั้งควรคำนึงให้คลอบคลุมถึงด้านสิ่งแวดล้อมด้วย
ทำไมต้องมีระบบระบายอากาศ
1. เพื่อควบคุมระดับของสิ่งปนเปื้อนในอากาศเช่น เชื้อโรค ฝุ่นละออง ไอสารเคมี ก๊าซ ควัน ฯลฯ ในพื้นที่การปฏิบัติงาน อาคาร โรงงาน ให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัย ซึ่งสิ่งปนเปื้อนเหล่านี้หากได้รับเข้าสู่ร่างกาย จะเกิดการสะสมในอวัยวะต่าง ๆ และจะนำมาซึ่งความเจ็บป่วยของบุคลากร
2. เพื่อควบคุมอุณหภูมิ และความชื้น ให้อยู่ในระดับที่รู้สึกสบายได้ เพราะความร้อนและความชื้น ถ้าไม่เหมาะสมต่อพนักงานหรือบุคลากรอาจทำให้เกิดการเจ็บป่วย หงุดหงิด อึดอัด ส่งผลต่อประสิทธิภาพของผู้ทำงานในพื้นที่นั้นได้ รวมถึงการเป็นสาเหตุของอุบัติเหตุและการลาออกของพนักงานได้ ในกรณีของชิ้นงาน อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อชิ้นงาน วัตถุดิบบางประเภทได้
ระบบระบายอากาศ ทั่วๆไปมักจะใช้วิธีทางกล เนื่องจากสามารถกำหนด ปริมาณลม อัตราการถ่ายเทต่างๆ ได้ค่อนข้างแน่นอน แต่วิธีระบายอากาศแบบธรรมชาติโดยมากจะเป็นขอบเขตและความรับผิดชอบของวิศวกรที่จำเป็นต้องออกแบบและกำหนดมาตรฐานของอาคารก่อนที่จะดำเนินการก่อสร้าง
ระบบระบายอากาศมักจะมาคู่กับระบบปรับอากาศ ในระบบปรับอากาศเองก็มีความจำเป็นที่จะต้องเติมอากาศบริสุทธิ์เข้าภายในอาคาร โดยปกติจะอยู่ประมาณ 2-3 Air change หรือประมาณ 5% ของปริมาณอากาศที่ไหลเวียนอยู่ในระบบ
การควบคุมการทำงานของระบบระบายอากาศให้สมดุล (The Balanced Ventilation System: BVS) คือต้องออกแบบทั้ง Air Change และ Air Movement ให้มีประสิทธิภาพ ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีอุปกรณ์ช่วยดังต่อไปนี้
Agriculture Fan (พัดลมฟาร์ม)
Big Fan HVLS(พัดลมยักษ์)
Biokool (พัดลมไอเย็นอุตสาหกรรม)
Air purifier (เครื่องฟอกอากาศอุตสาหกรรม)
หลักในการออกแบบระบบระบายอากาศให้มีประสิทธิภาพ
